O TRANGO: “COMUNICAU DEBÁN D'O DIYA INTERNAZIONAL D'A LUENGA MATERNA “

L'Asoziazión Cultural O Trango espresa a trabiés d'o presén comunicau o suyo desconzierto y preocupazión debán d'a situazión d'a luenga aragonesa, en biespras d'o Diya Internazional d'a Luenga Materna.

Seguntes a UNESCO, d'as 7.000 luengas fabladas a diya de güe en a Tierra, a metat disparexerán mientras o sieglo XXI, asinas que se piensa que cada 14 diyas una luenga d'o mundo feneze. Ista ricura no ye nomás cultural, pos dezaga de cada luenga s'amagan unas estruturas de pensamiento y conoximiento onicas, que en muitos casos s'han contrimostrau de gran balura en dembas prauticas tan esferéns como a obtenzión de medicamentos u a edificazión seguntes as condizións d'arredol.

En o estau español, a UNESCO reconoixe tres luengas menazadas: aragonés, asturiano y oczitano-aranés. En o caso d'as luengas d'Aragón, a manca de conoximiento y conzienziazión, motibadas de bez por a escasa boluntat politica de meter cabo a o problema, fan l'alazet de que l'aragonés siga a luenga d'Europa ozidental con pior situazión. Asinas mesmo, consideramos que l'emplego politico que se fa d'iste bien cultural no fa so que perchudicar encara más a suya situazión y bi meter falsos conceutos que fan feble o rigor d'a zienzia lingüistica.

Ye por tot ixo por o que urchimos a todas as instituzións (locáls, autonomicas y estatáls) a desembolicar un plan d'autuazión urchén que cusire a seguridat d'a perbibenzia d'iste legau cultural e istorico d'incalculable balura y que guarde o respeto a os dreitos d'as minorias lingüisticas, y a os particulárs a que s'intresen con rigor, a trabiés d'estudios y documentos contrastaus, por as carauteristicas y situazión d'os feitos lingüisticos. Asinas mesmo, enzetamos a os meyos de comunicazión a aduyar en a dinificazión d'ista balor cultural.

Ta plegar, feremos referenzia a la Declarazión Unibersal de Dreitos Lingüisticos aprebada por a UNESCO ta desichir a ofizialidat d'istas luengas en os paises en os que se fablan: (Articlo 15, punto 1) Toda comunidat lingüistica tiene dreito a que a suya luenga siga feita serbir como ofizial dentro d'o suyo territorio.

Fuente: http://otrango.blogspot.com

No hay comentarios:

Publicar un comentario