LA ‘COORDINACION ARAGON TRILINGÜE’ RENAIS DAVANT L’ATAC CONTRA LOS DRECHES LINGÜISTICS

Diferentas associacions, entitats e personas, en seguissent la ‘Coordinacion Aragon Trilingüe’ —que manifestèt a Saragossa en 2009 pels dreches lingüistics de totes los aragoneses e per una lei de las lengas que reconeguèsse l’aragonés e lo catalan dins las meteissas condicions que lo castelhan— se son tornadas amassar recentament, maites còps. Estúdian las mesuras que prendràn per refusar l’anonci de l’actual govèrn aragonés. Aquel d’aquí vòl abolir l’actuala lei de las lengas en tot aprovar una lei novèla que, de fach, nega la reconeissença de las lengas e los dreches lingüistics.

Dins las diferentas reünions, aqueles collectius se son acordats per recuperar lo nom e lo logotipe de la ‘Coordinacion Aragon Trilingüe’ e l’engatjament de trabalhar amassa, en tot organizar d’actes de conscienciacion e sensibilizacion vèrs los ciutadans en divèrses endreches d’Aragon, e mai, en tot cridar a las mobilizacions per arrestar l’avantprojècte de lei que lo govèrn aragonés presentarà a las Corts d’Aragon pendent la davalada.

La lei que i aviá fins ara, aprovada dins las Corts d’Aragon en decembre de 2009, fa pas oficials l’aragonés e lo catalan, mas los qualifica de “lengas pròprias, originalas e istoricas” e ne promòu la conservacion. Aquel tèxt, que lo vòlon suprimir, reconeis la pluralitat lingüistica d’Aragon ont, al delà de l’espanhòl, se parla l’aragonés e lo catalan. Se vòl suprimir tanplan lo drech dels ciutadans de las zònas ont se parla aquelas doas lengas de se’n servir per s’adreiçar a l’administracion; e s’assegura pas lo lor ensenhament.

La conselhièra Serrat diguèt clarament que la nòva lei “vòl evitar que las lengas e las lors modalitats lingüisticas pòscan demorar en mans d’organismes regulators estrangièrs a la nòstra comunautat autonòma”. Segon çò qu’a publicat lo govèrn d’Aragon, la nòva lei suprimís lo Conselh Superior de las Lengas e bastís una institucion nomenada Acadèmia Aragonesa de la Lenga. Las acadèmias de l’aragonés e del catalan en Aragon, que caliá crear amb la lei precedenta, seràn engolidas per aquela institucion nòva.

La proposicion de la nòva lei “reconeis lo drech dels parlants d’emplegar lors lengas e lors modalitats lingüisticas pròprias”; ne remarca l’usatge volontari, mas a l’ora de l’usatge administratiu e dins l’ensenhament, l’espanhòl serà totjorn obligatòri. Lo tèxt ditz que los ciutadans se poiràn adreiçar a las administracions dins la lor lenga, mas las administracions sonque respondràn dins aquela lenga se vòlon. En mai d’aquò, los toponims poiràn èsser “los emplegats tradicionalament”, mas totjorn amb l’espanhòl.

Fuente: www.jornalet.com