12 ANYOS SIN CHUANA COSCUJUELA

O 19 de febrero de l’anyo 2000 perdeba la vida en Barcelona Chuana Coscujuela, naixida en 1910 de Fumel (Francia), do heban marchau sus pais ta treballar. A o poco tiempo de naixer Chuana, tornan ta o lugar de do yera a familia, Adahuesca, en o Semontano, astí pasa Chuana a suya nineza, como narra en a suya obra autobiografica A Lueca.
En 1922 se’n fue ta Barcelona, en do ya yeran bell unos d’os suyos chirmans. En Barcelona se casó con Joan Mirambell (Chuan en a obra de Chuana Coscujuela) y tenió dos fillas, una d’as quals, morió en as anyadas 80. Continó vivindo en Barcelona, mesmo dimpués d’a muerte d’o suyo mariu en 1991.

Chuana Coscujuela ye considerada una d’as millors escritoras en aragonés gracias a A Lueca, obra que escribió a finals d’os anyos 70 animada por o suyo mariu an que recenta as suyas memorias de nina en Adahuesca y a redolada. Radiquero, Uerto, ermita d’o Trevinyo y Uesca son bells d’os lugars que bi apareixen. O libro se publicó en 1982 con o títol A lueca (a historia d’una mozeta d’o Semontano) (Uesca, Publicazions d’o Consello d’a Fabla Aragonesa). Yera o primer libro que se publicaba en aragonés popular d’o Semontano. L’aceptazión estió enorme, más que más por a espontaneidat y naturalidat con as que recenta os más duros episodios d’a suya vida, y por a sencilleza con a que replega a vida tradicional en un lugar d’o Semontano. O suyo estilo ye pleno antimás d’expresions y frases feitas de carácter coloquial que li dan a o texto una gran viveza. Dimpués d’acotolata a primera edición (de 2000 exemplars), se’n fació una segunda, tamién de 2000 exemplars, en 1988. Una tercera edición d’A lueca, tamién de 2000 exemplars, en 1998, fendo un total de 6.000 exemplars publicaus convirtindo-se asinas en o Best Seller de l’aragonés.

En 1992 gana o Premio Arnal Cavero con Continación (1922-1983), que ye a segunda parti d’A lueca. En ista novela l’autora recenta a segunda parti d’a suya vida acobaltando mas que mas o anyos en a Barcelona d’a Guerra Civil Espanyola.

Tamién publicó Adahuesca, dentro d’o libro en A l’aire (Garbas), que estió editau por a DChA; Bellas expresions, mazadas y palabras d’Adagüesca en o numero 87 d’a revista Fuellas. En o numero 100 d’ ista mesma revista publicó tamién A casa mía está en o Semontano”.

Fuente: www.arredol.com

No hay comentarios:

Publicar un comentario